کنکاش

مجموعه مقالات و یادداشت های امیدخضری

کنکاش

مجموعه مقالات و یادداشت های امیدخضری

کنکاش

فعال فرهنگی سیاسی
مدرس جریان شناسی سیاسی/ سواد رسانه ای و جنگ نرم

تبلیغات
Blog.ir بلاگ، رسانه متخصصین و اهل قلم، استفاده آسان از امکانات وبلاگ نویسی حرفه‌ای، در محیطی نوین، امن و پایدار bayanbox.ir صندوق بیان - تجربه‌ای متفاوت در نشر و نگهداری فایل‌ها، ۳ گیگا بایت فضای پیشرفته رایگان Bayan.ir - بیان، پیشرو در فناوری‌های فضای مجازی ایران

۳ مطلب در اسفند ۱۳۹۸ ثبت شده است

مولفه های سیاست خارجی انقلابی از نظر رهبر انقلاب

امید خضری | پنجشنبه, ۸ اسفند ۱۳۹۸، ۰۹:۰۷ ب.ظ

 

سیاست خارجی، خـط مشی ای است که دولتها در برخورد بـا امور و مسائل خارج از کشور براى حفظ حاکمیت و دفاع از موجودیت و منافع خود اتخاذ می کنند. در عرصه روابط بین الملل، سیاست خارجى کشورها از اهمیت و جایگاه ویژه اى برخوردار اسـت. در این مقاله برآنیم به بررسی سیاست خارجی مدنظر مقام معظم رهبری بپردازیم.در عرصه روابط بین الملل ، سیاست خارجى کشورها جایگاه ویژه و مهمى دارد. نظام هاى سیاسى مى توانند با اتخاذ تصمیمات و سیاستگذارى ها منافع ملى خود را تعیین نمایند، ضمن اینکه سیاستهاى مختلف ، انعکاسى از خواستها و نیازهاى اقتصادى ، سیاسى ، فرهنگى و امنیتى جامعه مى باشند.

     

در عرصه روابط بین‌الملل ، سیاست خارجى کشورها جایگاه ویژه‌ای دارد. نظام‌هاى سیاسى مى‌توانند با اتخاذ سیاست‌گذارى‌ها منافع ملى خود را تعیین نمایند. ضمن اینکه سیاست‌هاى مختلف، انعکاسى از خواست‌ها و نیازهاى اقتصادى، سیاسى، فرهنگى و امنیتى جامعه مى‌باشند.

در اندیشه سیاسى مقام معظم رهبرى، سیاست خارجى همواره جایگاه ارزشمند و مهمی داشته است. ایشان از حساسیت، تاثیرگذارى و دشوارى‌هاى میدان وسیع دستگاه دیپلماسى به مناسبت‌هاى مختلف سخن گفته‌اند:

"سـیـاست خارجى و دستگاه اداره کننده سیاست خارجى در حقیقت نیمى از نظام سیاسى است که رابـطـه و حـدود و مـنـافـع کـشـور را در اقـطـار عـالم دنـبـال مى کند. هر چه هم که دنیا از ارتباطات بیشترى و نزدیکترى برخوردار بشود، این نـقـش اهـمـیـت بـیشترى پیدا مى کند. خیلى از مشکلات کشورها را دیپلماسى توام با ابتکار و اقتدار مى تواند حل کند. در واقع دیپلماسى ابزار کار آمد اقتدار نظام سیاسى است . اقتدار نظام سیاسى را بیش از بسیارى از دستگاههایى که حافظ و موظف به حفظ امنیت ملى هستند، دسـتـگـاه دیپلماسى و اداره کننده سیاست خارجى مى تواند به عهده بگیرد و تحقق ببخشد." (25 / 5 / 79).[1]

در دیدگاه رهبر انقلاب سیاست خارجى از جمله مسائل درجه اول نظام محسوب شـده و همچون مهم ترین مسائل اقتصادى و خطوط اقتصادى کشور که غالبا با نظر مسئولین طراز اول نظام انجام مى گیرد، باید مورد توجه قرار گیرد:

"دیپلماسى کار مجموعه نظام است ، یعنى اختصاص به وزارت خارجه ندارد. مجموعه مدیریت کـلان نـظـام ، متصدى مساءله دیپلماسى است . اما دستگاه تخصصى و کارخانه دیپلماسى و ستاد اصلى دیپلماسى ، وزارت خارجه است ." (6 / 6 / 79) [2]

  • امید خضری

راهبردهای بازدارندگی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

امید خضری | سه شنبه, ۶ اسفند ۱۳۹۸، ۱۰:۴۶ ب.ظ

 

 

با توجه به تغییر در تهدیدات دشمنان نظام جمهوری اسلامی ایران نسبت به دهه های گذشته در این یادداشت تلاش میشود راهبردهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در خصوص قدرت بازدارندگی در عرصه های گوناگون با نگاهی ژرف و نو مورد بررسی قرار گیرد.


 

بازدارندگی وضعیتی است که حریف بدون بکارگیری قوه ی قهریه و صرفا با تهدیدِ بکارگیری آن دشمن و رقیب را به اجابت خواسته ی خود وادارد. بعبارتی دیگر بازدارندگی عبارتست از بازداشتن حریف از دست زدن به انجام یک رفتار، با تهدید به اینکه در صورت انجام آن خسارات غیرقابل قبولی رقم خواهد خورد.

     

تا قبل از آغاز جنگ جهانی دوم در نظریه های استراتژیک و بین المللی کشورها اصطلاحی به نام “بازدارنگی” به چشم نمیخورد؛ بازدارندگی در روابط بین الملل محصول جنگ سرد و ظهور سلاح های هسته ای بین دو بلوک غرب و شرق بود. ترس از یک حمله ی گسترده ی اتمی که عواقب جبران ناپذیری داشت باعث شد که دو ابر قدرت ضمن افزایش قدرت نظامی خود با پرستیژ قدرت، حریف را از هرگونه حمله ی احتمالی باز دارند.

آغاز کاربرد واژه ی "بازدارندگی" در مطالعات استراتژیک معاصر را معمولا به دیدگاه های اولین نظریه پردازان نیروی هوایی در دهه های 1920 و 1930 نسبت می دهند. آن ها از خود می پرسیدند آیا تنها راه پیشگیری از حملات هوایی، نشان دادن ظرفیت مقابله به مثل به طرف مقابل است؟ آن فرض که یکی از نخست وزیران وقت بریتانیا مطرح کرد این بود که بمب افکن ها در هر صورت از حریم هوایی عبور خواهند کرد به طوری که هیچ اقدام دفاعی نمی تواند حرکت آن ها را متوقف سازد و در این صورت، صدمات زیادی بر زیر ساختارهای مادی و روحیه ی مردم وارد خواهند آورد. در نتیجه فقط دورنمای احتمال مقابله به مثل می تواند به مثابه ی نوعی محدودیت عمل کنند.[2]

اگر چه تجربه ی جنگ جهانی دوم آشکار ساخت  رابطه ی بین آفند و پدافند پیچیده تر از آن چیزی است که نظریه پردازان پیش بینی کرده بودند، اما در دنیای پس از جنگ به نظر می رسید که این صورت بندی اولیه به موقع تر و مناسب تر از هر زمان دیگر است. در نتیجه بازدارندگی به مدت چهار دهه بر مناظرات مربوط به استراتژی های کلان در هر دو طرف مسلط شد.

  • امید خضری

حصول بازدارندگی اقتصادی در پرتو قطع وابستگی به نفت

امید خضری | سه شنبه, ۶ اسفند ۱۳۹۸، ۰۴:۵۱ ب.ظ

 

نوشتار پیش رو درصدد است تا به این پرسش پاسخ دهد که قطع وابستگی اقتصادی به نفت چه تأثیری در حصول بازدارندگی اقتصادی دارد. امروزه بازدارندگی که قدمتی به طول پیدایش حکومت و دولت‌ها دارد از حوزه نظامی به حوزه‌های دیگری از قبیل مسائل سیاسی و اقتصادی نیز سرایت کرده است. قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران از بدو پیروزی انقلاب اسلامی، توانسته است با افزایش هزینه‌بر محاسبات استراتژیک دشمن و اتکا به مؤلفه‌های بازدارندگی خود، پاسبانی مقتدر برای حفظ تمامیت ارضی، استقلال سیاسی، ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی باشد.

     

امروزه بازدارندگی که قدمتی به طول پیدایش حکومت و دولت‌ها دارد از حوزه نظامی به حوزه‌های دیگری از قبیل مسائل سیاسی و اقتصادی نیز سرایت کرده است. قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران از بدو پیروزی انقلاب اسلامی، توانسته است با افزایش هزینه‌بر محاسبات استراتژیک دشمن و اتکا به مؤلفه‌های بازدارندگی خود، پاسبانی مقتدر برای حفظ تمامیت ارضی، استقلال سیاسی، ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی باشد.

تشدید تحریم‌های اقتصادی علیه کشور در روزهای آغازین سال ۹۸ توسط سران کاخ سفید نشان می‌دهد بازدارندگی متعارف و درون‌زا در عرصه‌های نظامی و امنیتی عملاً امکان تهدید و شکست ایران در این عرصه‌ها را غیرممکن ساخته است. تحریم‌های مذکور و تصویب «قانون کاتسا» نیز بیانگر این مهم است که دشمن به این باور و برآورد رسیده که آسیب‌پذیرترین بخش در ایران همان بخش اقتصادی و معیشتی است. از طرف دیگر جنگ اقتصادی برای دشمن کم‌هزینه‌تر و اجماع علیه ایران با همکاری برخی از کشورهای اروپایی و منطقه‌ای حوزه خلیج‌فارس امکان‌پذیرتر است. که چندین عامل تأثیر بسزایی در آسیب‌پذیر کردن این حوزه دارند، ازجمله:

  • امید خضری